II.
Mã-Thuật Võ-Trận

       Việc học-tập về Mã-Thuật Võ-Trận là điều thiết-yếu để Mã-Binh Ðại-Việt có thể, ngoài Cung-pháp, thực-thi Kiếm-pháp và Giản-pháp, cùng sữ-dụng trên ngựa Tám loại Binh-khí Cán Dài đặc-thù của Kị-Binh Đại-Việt :

       Mã-Thuật Võ-Trận Việt-tộc còn được lưu-truyền đến thời Nhà NGUYỄN (1802-1945).

       Sách « Khâm-Định Đại-Nam Hội-Điển Sự-Lệ » đã mô-tả một buổi diễn-tập Mã-Thuật Võ-Trận ở Huế như sau :

       « Giáo-trường thao-diễn mã-trận ngoại thành Đông-Nam là một dãi đất chạy dài từ cửa Đông-Ba cho đến chân cầu Gia-Hội - Huế được vua Tự-Đức chiếu-dụ tổ-chức năm 1851 với một chương- trình bao gồm : Một Suất-Đội 12 Người, 200 Biền-Binh, 100 con Ngựa Chiến, cờ Ngũ-Hành một bộ, cờ Vệ một cây, cờ Hiệu một cây, cờ Ðội 20 cây, súng Tiểu-Mã 80 khẫu, Dao ngựa 80 cây, Dao cờ 26 cây, Loa thau một chiếc, Kiểng đồng một cái, Thanh-La, Tù-và, Trống-trận, Chiêng đồng một thứ một chiếc, mũi Giáo 240 cây , người Bù-Nhìn và Cây Chuối cho đủ số diễn tập… »

       Để thực-hiện sự Bảo-Tồn và Phục-Hưng Võ-Học Cổ-Truyền Việt-Nam cho thích-nghi với Hệ-Thống Đích-Nhiên Phái Võ-Trận của Đại-Việt, Môn-Sinh BÌNH-ĐỊNH SA-LONG-CƯƠNG được thao-luyện Mã-Thuật Võ-Trận Trung-Cổ.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương chuẫn-bị khởi-sự thao-luyện các « Chiêu-Thức Cung-Thuật » trên Chiến-Mã (Kị-Xạ) ngoài thao-diễn-trường.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các « Chiêu-Thức Cung-Thuật » trên Chiến-Mã (Kị-Xạ) ngoài thao-diễn-trường..

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các chiêu-thức Cung-Thuật trên Chiến-Mã (Kị-Xạ) ngoài thao-diễn-trường.

Võ-Sinh Trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các chiêu-thức Cung-Thuật trên Chiến-Mã (Kị-Xạ) ngoài thao-diễn-trường.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện « Kiếm-Pháp » trên Chiến-Mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện « Kích-Pháp » trên Chiến-Mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện « Cung-Pháp » trên Mộc-Mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện « Cung-Pháp » trên Chiến-Mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt
thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương
chuẫn-bị thao-luyện « Cung-Pháp Đại-Việt » trên Chiến-Mã (Kị-Xạ).

 

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt
thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương
thao-luyện « Trùy-Pháp » trên Chiến-Mã.

 

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt
thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương
thao-luyện « Đinh-Ba Thảo-Pháp » trên Chiến-Mã.

 

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các Chiêu-Thức trong Thảo-pháp « Vũ-Khách Đinh-Ba » trên chiến-mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các Chiêu-Thức trong Thảo-pháp « Bác-Xà-Mâu » trên chiến-mã.

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện « Mã-Thuật Võ-Trận ».

Võ-Sinh trong Ban Võ-Trận Đại-Việt thuộc Hệ-Phái Bình-Định Sa-Long-Cương thao-luyện các Chiêu-Thức trong Thảo-pháp « Trùy-Pháp » trên Chiến-Mã.

       Ngoài sự thao-luyên Võ-Thuật đặng biết sử-dụng những môn Binh-Khí trong Thập-Bát Ban Võ-Nghệ,  « Mã-Thuật Võ-Trận » đòi hỏi sự lựa chọn Chiến-Mã, sự thiết-bị Yên-Cương, nhất là sự thao-luyện Mã-Thuật và thao-luyện Sử-Dụng Binh-Khí Trung-Cổ trên lưng Ngựa.

Thư Mục :

       
     - « Khâm-Ðịnh Ðại-Nam Hội-Ðiển Sự-Lệ » của Quốc-Sử Quán triều Nguyễn - Quyển 175, Ấn-bản 1856-1884.

     - « Khâm-Ðịnh Việt-Sử Thông-Giám Cương-Mục » của Quốc-Sử Quán - Triều Nhà Nguyễn - Quyển Chính-Biên 36 vá Quyển Chính-Biên 37, Ấn-Bản 1856-1884.

     - « Vân Ðài Loại-Ngữ » của Lê-Quí-Ðôn, 1773.   

     - « Kiến Văn Tiểu Lục » của Lê-Quí-Ðôn, 1779.    

     - « Việt-Nam Phong-Tục » của Phan-Kế-Bính, 1915.

     - « Việt-Sử Toàn-Thư » của Phạm-Văn-Sơn, 1960.    

     - « Nếp Cũ » của Toan-Ánh, 1964.