II.
THE MEDIEVAL WEAPONS
3 - The Pole-Arms
THE PIKE
GIÁO
« The Pike Giáo » is classified in fourth position among Eighteen Sections of Military Career (Thập-Bát Ban Võ-Nghệ), sharing the same Pole-Arms Category with « Spear -Thương » and « Corsake - Mác ».
That is an Antique Weapon originating from the Spear Thương but his Blade is narrower than the one of the Spear Thương, and appeared since the « Spring-Autumn Period » (Thời-đại Xuân-Thu - 春 秋 時 代 - 722-481 BC).
Blade of Pike-Spear from Monarch Phù-Sai of Ngô (Wu)
Thời-đại Xuân-Thu (722-481 trước CL)
excavated at Giang-Lăng in the year 1983
Length : 29,5 cm.
Since the Đông-Sơn Culture Period, the Pike Giáo was specially designed for Cutting much more thanThrusting
Pike Giáo Blades from Văn-Lang Kingdom
Đông-Sơn Culture
(700 BC~100 AD)
(Credit Photo : Nguyễn Ngọc Phương Đông)
On the Period afterwrds, the Pike Giáo was specially designed for Thrusting much more.
« Blades from Pike-Giáo in the times of Tây-Sơn Dynasty (1778-1802) »
- Historical Vestiges from Battles of Rạch Gầm and Xoài Mút -
(Credit Photo : Báo Bình-Định)
The Pike Giáo used on battlefields for Infantry having a Shaft long into 6m, was called « Long Pike Giáo Trường » ; while the Pike which was used in hamlets and villages had a shaft about 2,40 m long, often made of Bamboo Vầu, so that it was named « Pike Vầu - Giáo Vầu », a Pole-Arm belonging to the « Category of Particular Arms ».
The Pike « Giáo Vầu »,
called « The Wolf Sweeper - Lang-Tiển »
( 狼 筅 )
The Pike Giáo is still divided into Three main kinds :
1 - The Pike-Spear Giáo Sóc : specially used for dùng để Cutting much more than Thrusting. Although the Pike-Spear Giáo Sóc can not compare with the Pertuisane Mâu in combat against the Shield Thuẫn, however it is truthly dreadful for Cavalry.
« Pike-Spear - Giáo-Sóc »
( Photo Credit : Wing Lam Enterprises )
2 - The Pike-Sabre "Giáo Đao" : was specially used for the Cutting and the Thrusting. This category of The Pike-Sabre Giáo Đao still called « Phác-Đao (撲 刀) ».
« Pike-Sabre Giáo-Đao », still called « Phác-Đao - 撲 刀»
( Chine - Re-Enactment for Training in Drill Halls)
(Photo Credit : Wing Lam Enterprises)
The Nine Rings Pike-Sabre « Cữu-Hoàn Giáo-Đao »,
still called « Cữu-Hoàn Phác-Đao - 撲 刀»
( Chine - Re-Enactment for Training in Drill Halls).
( Photo Credit : Wing Lam Enterprises )
La Golden Coins Pike-Sabre « Kim-Tiền Giáo-Đao »,
still called « Kim-Tiền Phác-Đao - 撲 刀»
( Chine - Re-Enactment for Training in Drill Halls).
( Photo Credit : Wing Lam Enterprises )
The Pike-Sabre « Phác-Đao - 撲 刀»
( Chine - Re-Enactment for Training in Drill Halls).
( Photo Credit : Wing Lam Enterprises )
3 - The Corsake Giáo Mác : chuyên dùng vừa để chém vừa để đâm, nhưng để chém nhiều hơn là đâm.
Đây là món Binh-Khí rất lợi-hại khi được dùng chung với Thuẫn. Trong trường-hợp này, lưỡi Giáo-Mác được tra vào cán ngắn hơn.
Môn-Sinh Võ Thuật Cổ-Truyền Việt-Nam cần biết phân-biệt giữa Giáo-Mác (cán dài) và cây Mác (cán ngắn hơn nhiều) như : « Mác Vót », « Mác Đầu Ná », « Mác Đầu Lương », « Mác Lá Tranh » và nhất là cần biết phân-biệt với cây " Mác dùng đâm trâu " của Dân-Tộc miền Cao-Nguyên Việt-Nam bị gọi sai lạc tên vì sự lẫn-lộn giữa cây Sóc và cây Mác.
The Pike-Corsake « Giáo-Mác » (Câu-Liêm Thương) from Đại-Việt.
(Photo Credit : Bình-Định Sa-Long-Cương France)
Lúc sau này, người ta còn chế thêm một loại Giáo thứ tư nữa, đó là :
4 - The Pike-Axe Giáo Rìu : chuyên dùng vừa để chém vừa để đâm. Tuy-nhiên những loại Giáo-Rìu này là thuộc về Loại «Binh-Khí Sắc Bén» còn bị võ-đoán gọi một cách sai-lầm là « Thiên-Phủ-Giáo () » thuộc về Loại «Binh-khí Chấn-Nện».
Loại « Pike-Axe Giáo-Rìu » này - còn gọi là « Epieu-Axe Sóc-Rìu » - có nhiều kiểu-mẫu, tuy có vẽ dường-như lợi-hại hơn loại Giáo Sóc nhưng chung-qui vẫn không đạt được hiệu-năng khắc-chế quân địch mặc giáp-trụ đan bằng mây như loại Hammer-Spear Thiên-Phủ-Giáo đích-nhiên, cũng không có tầm công-phá sát-thương ngang hàng được với loại Great Battle Axe holding an Apical Point Đại-Phủ-Việt on bygone days battlefields.
« Pike-Axe - Giáo-Rìu », still called « Epieu-Axe - Sóc-Rìu ».
(19th century)
(Photo Credit : Gavin Nugent, swordsantiqueweapons.com)
The Pike Giáo belongs to Category of Weapons loại binh-khí vừa dùng cho Cavalry và vừa dùng cho Infantry ; điều khác-biệt là shaft lengh of Pike Giáo. The shaft of Pike Giáo from Infantry is much more shorter than the one of Cavalry.
(To be continued...)
Committee of TRỊNH Quang Thắng. |
-
The Chasse-Spear Pike (Giáo-Sóc)
-
The Sabre-Pike (Giáo-Đao)
-
The Corsake-Pike (Giáo-Mác)
-
The Hatchet-Pike (Giáo-Rìu)
Copyright © 2004 - 2018 by ACFDV - All rights reserved.